ΜΠρΑθηνών 5763/2022: Επίλυση διαφωνία γονέων αναφορικά με τον εμβολιασμό ανήλικου τέκνου, ηλικίας 5 ετών. Κατά την άσκηση της γονικής τους μέριμνας οι γονείς καταβάλλουν προσπάθεια για την εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων προς το συμφέρον των τέκνων τους, σε περίπτωση δε διαφωνίας αποφασίζει το δικαστήριο. Περαιτέρω, υποχρεωτικά πλέον συναποφασίζονται από τους γονείς του ανηλίκου όλα τα ζητήματα που αφορούν την υγεία του, εκτός από τα εντελώς τρέχοντα και τα επείγοντα. Η αιτιολογία για την πρόβλεψη τόσο διευρυμένης συναπόφασης των γονέων είναι ότι οι επιλογές σε θέματα υγείας, ακόμη και όταν δεν αφορούν περιστάσεις ιδιαίτερης βαρύτητας, έχουν τη γενική τάση να επιδρούν αποφασιστικά, ενδεχομένως και κατά τρόπο μη αναστρέψιμο, στη ζωή και την εξέλιξη του ανθρώπου. Επομένως, εφόσον ο γονέας στον οποίο έχει ανατεθεί αποκλειστικά η επιμέλεια, είναι αντίθετος στον εμβολιασμό του παιδιού, ενώ ο άλλος γονέας διαφωνεί, θα αποφασίσει το Δικαστήριο με βάση το συμφέρον του παιδιού, κατ’ άρθρο 1512 ΑΚ.

Το δικαστήριο έκρινε ότι δεν προσδιορίζεται από την καθ’ ης επακριβώς και με σαφήνεια κάποιος ειδικός λόγος υγείας και, συγκεκριμένα, οποιαδήποτε πάθηση του ανηλίκου ή ενεργή ιατρική νόσος ή άλλη σοβαρή ασθένεια του ιδίου στο παρελθόν, η οποία να στοιχειοθετεί βάσιμα την απόκλιση και εξαίρεσή του από το ισχύον Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών των παιδιών, η δε γενικόλογη αναφορά περί προσωπικών δεδομένων και πιθανών παρενεργειών των εμβολίων δεν συνιστά καθ’ οιονδήποτε τρόπο ιατρική αντένδειξη. Κατόπιν των ανωτέρω, το δικαστήριο υποχρέωσε προσωρινά την καθ’ ης, υπό την ιδιότητά της ως ασκούσας αποκλειστικά την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου της, να μεριμνήσει και να προβεί εντός χρονικού διαστήματος έξι μηνών από τη δημοσίευση της απόφασης σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες που κατατείνουν στην πραγματοποίηση του εμβολιασμού του ανηλίκου τέκνου της με τα εμβόλια, που εντάσσονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού των παιδιών του έτους 2022.

Ακολουθεί η απόφαση, όπως δημοσιεύθηκε στην Τ.Ν.Π. “Ισοκράτης”:

ΤΡΑΠΕΖΑ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»

ΜΠρ (Ασφ.Μ.) Αθ 5.763/2022

Άρση διαφωνίας γονέων ως προς παιδικό εμβολιασμό του ανηλίκου τέκνου τους.

ΑΠΟΦΑΣΗ 5.763/2022

(Γενικός/Ειδικός Αριθμός κατάθεσης αίτησης ./22-2-2022)

ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩN

ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τον Δικαστή Ιωάννη Πάλλα, Πρόεδρο Πρωτοδικών, ο οποίος ορίσθηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου της Διοίκησης του Πρωτοδικείου Αθηνών, κατόπιν νόμιμης κλήρωσης με βάση το άρθρο 17 στοιχείο Γ΄ του ν. 1756/1988, χωρίς τη σύμπραξη γραμματέα.

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του στην Αθήνα στις 3 Μαΐου 2022, για να δικάσει την υπόθεση:

ΤΟΥ ΑΙΤΟΥΝΤΟΣ: ., κατοίκου Κυψέλης του Δήμου Αθηναίων (οδός .) με ΑΦΜ ., υπό την ιδιότητά του ως συνασκούντος τη γονική μέριμνα του ανηλίκου τέκνου του ., ο οποίος παραστάθηκε μετά του πληρεξουσίου του δικηγόρου Παναγιώτη Ρέλλα (ΑΜ ΔΣΑ 24.097).

ΤΗΣ ΚΑΘ’ ΗΣ Η ΑΙΤΗΣΗ: ., κατοίκου Κυψέλης του Δήμου Αθηναίων (οδός .) με ΑΦΜ ., υπό την ιδιότητά της ως ασκούσας αποκλειστικά την επιμέλεια του ανήλικου τέκνου της ., η οποία παραστάθηκε διά του πληρεξουσίου της δικηγόρου Παναγιώτη Λογγινίδη (ΑΜ ΔΣΘ 8.572).

Ο ΑΙΤΩΝ ζητεί να γίνει δεκτή η με Γενικό/Ειδικό αριθμό κατάθεσης ./22-2-2022 αίτησή του, η συζήτηση της οποίας προσδιορίσθηκε για τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας.

ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ της υπόθεσης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ανέπτυξαν προφορικά τους ισχυρισμούς τους και ζήτησαν να γίνουν αυτοί δεκτοί

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

       Ι. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1518, 1519 ΑΚ (όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με τα άρθρα 7, 5, 6, 8 και 10 του ν. 4800/2021) η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων, την οποία ασκούν από κοινού και εξίσου και περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου, τη διοίκηση της περιουσίας του και την εκπροσώπηση του τέκνου σε κάθε υπόθεση, δικαιοπραξία ή δίκη που αφορούν το πρόσωπο ή τη περιουσία του. Η επιμέλεια του τέκνου, σύμφωνα με το άρθρο 1518 παρ. 1 ΑΚ, περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, την μόρφωση και την εκπαίδευσή του, καθώς και το προσδιορισμό του τόπου διαμονής του. Ο καθένας από τους γονείς επιχειρεί και μόνος του πράξεις αναφερόμενες στην άσκηση της γονικής μέριμνας, όταν πρόκειται για συνήθεις πράξεις επιμέλειας του προσώπου του τέκνου ή για την τρέχουσα διαχείριση της περιουσίας του ή για πράξεις που έχουν επείγοντα χαρακτήρα, καθώς και όταν πρόκειται για τη λήψη δήλωσης της βούλησης που είναι απευθυντέα προς το τέκνο (άρθρο 1516 παρ. 1 ΑΚ). Συνακόλουθα το νέο άρθρο 1513 ΑΚ αποκλίνει από το προϊσχύον δίκαιο, εισάγοντας, κατά το πρότυπο άλλων σύγχρονων νομοθεσιών, τον κανόνα ότι η γονική μέριμνα σε περίπτωση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου ή λύσης ή ακύρωσης του συμφώνου συμβίωσης ή διακοπής της συμβίωσης των συζύγων ή των μερών του συμφώνου συμβίωσης, συνεχίζει να ασκείται και από τους δύο γονείς από κοινού, όπως συμβαίνει και κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης ή του συμφώνου συμβίωσης των γονέων (βλ. ΜονΠρΑθ. 1620/2022, ΜονΠρΘεσ. 915/2022, ΤΝΠ Νόμος). Κατά την άσκηση της γονικής τους μέριμνας οι γονείς καταβάλλουν προσπάθεια για την εξεύρεση κοινά αποδεκτών λύσεων προς το συμφέρον των τέκνων τους, σε περίπτωση δε διαφωνίας αποφασίζει το δικαστήριο (άρθρο 1512 ΑΚ). Η διάταξη αυτή είναι γενική και ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις που οι γονείς διαφωνούν και καθιερώνει την αρχή της επικουρικότητας του ρόλου του Δικαστηρίου, το οποίο επιλαμβάνεται μόνο κατ’ εξαίρεση και μόνο για την επίλυση διαφωνιών των γονέων σε επιμέρους ζητήματα που αφορούν την άσκηση της γονικής μέριμνας των τέκνων τους (βλ. Γ. Λέκκα, Η επιμέλεια του παιδιού κατά τον Αστικό Κώδικα μετά τον ν. 4800/2021, 2021, σελ. 174, ΜονΠρΘεσ. 915/2022, ο.π.,). Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1519 παρ. 1 ΑΚ, ορισμένα ζητήματα επιμέλειας, που έχουν βαρύτητα και μοναδικότητα στη ζωή του παιδιού, πρέπει να είναι αντικείμενο συναπόφασης των γονέων, ανεξάρτητα από το ποιος ασκεί την επιμέλειά του κατά τη συμφωνία των γονέων ή βάσει δικαστικής απόφασης. Τα επιμέρους ζητήματα που εντάσσονται στον πυρήνα της επιμέλειας του ανηλίκου, για τα οποία προβλέπεται η υποχρεωτική συναπόφαση των γονέων του, είναι: α) η ονοματοδοσία του ανηλίκου, β) η επιλογή θρησκεύματος, γ) ζητήματα της υγείας του ανηλίκου εκτός από τα επείγοντα και τα εντελώς τρέχοντα και δ) ζητήματα εκπαίδευσης με αποφασιστική επιρροή στο μέλλον του ανηλίκου. Ειδικότερα πλέον υποχρεωτικά συναποφασίζονται από τους γονείς του ανηλίκου όλα τα ζητήματα που αφορούν την υγεία του (και όχι π.χ. μόνο σοβαρές ιατροχειρουργικές επεμβάσεις) εκτός από τα εντελώς τρέχοντα και τα επείγοντα. Η αιτιολογία για την πρόβλεψη τόσο διευρυμένης συναπόφασης των γονέων είναι ότι οι επιλογές σε θέματα υγείας, ακόμη και όταν δεν αφορούν περιστάσεις ιδιαίτερης βαρύτητας, έχουν τη γενική τάση να επιδρούν αποφασιστικά, ενδεχομένως και κατά τρόπο μη αναστρέψιμο, στη ζωή και την εξέλιξη του ανθρώπου. Ειδικότερα ο εμβολιασμός του παιδιού δεν αποτελεί τρέχον ζήτημα λόγω του αναπτυσσόμενου αντιεμβολιαστικού κινήματος αλλά και της συζήτησης σε σχέση με τα εμβόλια για τη νόσο Covid-19. Επομένως, εφόσον ο γονέας στον οποίο έχει ανατεθεί αποκλειστικά η επιμέλεια, είναι αντίθετος στον εμβολιασμό του παιδιού, ενώ ο άλλος γονέας διαφωνεί, θα αποφασίσει το Δικαστήριο με βάση το συμφέρον του παιδιού, κατ’ άρθρο 1512 ΑΚ (βλ. Φουντεδάκη, Το νέο δίκαιο των σχέσεων γονέων και παιδιών, Οι αλλαγές που επέφερε στον Αστικό Κώδικα ο ν. 4800/2021, 2021, σελ. 71,72). Eπιπροσθέτως πρέπει να σημειωθεί ότι οι ανήλικοι ασθενείς δεν συναινούν οι ίδιοι στην υποβολή τους σε ιατρικές πράξεις, αλλά η εξουσία για συναίνεση σε ιατρικές πράξεις ανήκει στους ασκούντες τη γονική τους μέριμνα γονείς τους, άλλωστε δεστις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 1 και 2 περ. β΄ υποπερ. αα΄ του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (ν. 3418/2005) ορίζεται ότι «Ο ιατρός δεν επιτρέπεται να προβεί στην εκτέλεση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης χωρίς την προηγούμενη συναίνεση του ασθενή» και «αν ο ασθενής είναι ανήλικος, η συναίνεση δίδεται από αυτούς που ασκούν τη γονική μέριμνα ή έχουν την επιμέλειά του».

     ΙΙ. Εξάλλου η μέριμνα για την δημόσια υγεία αποτελεί συνταγματική υποχρέωση του Κράτους, στο πλαίσιο της οποίας η Πολιτεία οφείλει, μεταξύ άλλων, να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την πρόληψη της διάδοσης και την καταπολέμηση μεταδοτικών ασθενειών, οι οποίες συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Στα μέτρα αυτά εντάσσεται και ο εμβολιασμός νηπίων και παιδιών, ο οποίος διενεργείται με σκοπό την προστασία της υγείας, συλλογικώς και ατομικώς, από τις ασθένειες καθώς και την βαθμιαία εξάλειψή τους. Το μέτρο του εμβολιασμού καθ’ εαυτό συνιστά σοβαρή μεν παρέμβαση στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας και στην ιδιωτική ζωή του ατόμου και δη στη σωματική και ψυχική ακεραιότητα αυτού, πλην όμως συνταγματικώς ανεκτή, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: α) ότι προβλέπεται από ειδική νομοθεσία, υιοθετούσα πλήρως τα έγκυρα και τεκμηριωμένα επιστημονικά, ιατρικά και επιδημιολογικά πορίσματα στον αντίστοιχο τομέα (βλ. ΣτΕ 622/2021, ΤΝΠ Νόμος) και β) ότι παρέχεται δυνατότητα εξαίρεσης από τον εμβολιασμό σε ειδικές ατομικές περιπτώσεις, για τις οποίες αυτός αντενδείκνυται (πρβ. ΕΔΔΑ απόφαση της 15.3.2012 Solomakhin κ. Ουκρανίας σκ. 33-39, Conseil Constitutionnel απόφαση 2015-458 QPC της 20.3.2015 σκ. 9-10, Conseil d’ Εtat απόφαση Νο 419242 της 6.5.2019 σκ.12). Η ως άνω παρέμβαση, εφόσον κρίνεται, σύμφωνα με τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα, αναγκαία και πρόσφορη για την προστασία της υγείας τόσο των ίδιων των εμβολιαζομένων όσο και τρίτων (λ.χ. βρεφών που δεν έχουν ακόμη εμβολιασθεί, ατόμων που δεν επιτρέπεται για ιατρικούς λόγους να εμβολιασθούν) δεν είναι δυσανάλογη για την επίτευξη του προμνημονευθέντος συνταγματικού δημοσίου σκοπού (βλ. ΣτΕ 2387/2020, ΤΝΠ Νόμος). Πέραν τούτου κατά τις διατάξεις των άρθρων 6 παρ. 4 και  7 παρ. 4 του ΠΔ 79/2017 «Περί της οργάνωσης και λειτουργίας Νηπιαγωγείων και Δημοτικών Σχολείων», για μεν την εγγραφή των νηπίων και των δύο (2) ηλικιών, που φοιτούν για πρώτη φορά στο Νηπιαγωγείο, εφαρμόζεται η ακόλουθη διαδικασία: «α) Από την 1η έως τις 20 Μαΐου του προηγούμενου της εγγραφής σχολικού έτους οι γονείς/κηδεμόνες υποβάλλουν σχετικές αιτήσεις-υπεύθυνες δηλώσεις εγγραφής στο νηπιαγωγείο που ανήκουν σύμφωνα με τα όρια της σχολικής περιφέρειας, προσκομίζοντας: αα) έγγραφο από το οποίο αποδεικνύεται η διεύθυνση κατοικίας, ββ) το Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή και γγ) το βιβλιάριο υγείας ή άλλο στοιχείο από το οποίο αποδεικνύεται ότι έγιναν τα προβλεπόμενα εμβόλια», για δε την εγγραφή των μαθητών, που φοιτούν για πρώτη φορά στην Α΄ Τάξη του Δημοτικού Σχολείου, εφαρμόζεται η ακόλουθη διαδικασία: «α) Από την 1η έως την 20ή Μαρτίου του προηγούμενου της εγγραφής σχολικού έτους οι γονείς και κηδεμόνες υποβάλλουν σχετικές αιτήσεις-υπεύθυνες δηλώσεις εγγραφής στο δημοτικό σχολείο που ανήκουν σύμφωνα με τα όρια της σχολικής περιφέρειας, προσκομίζοντας: αα) βεβαίωση φοίτησης από το νηπιαγωγείο, ββ) αποδεικτικό στοιχείο από το οποίο προκύπτει η διεύθυνση κατοικίας του μαθητή, γγ) το ατομικό δελτίο υγείας μαθητή και δδ) το βιβλιάριο υγείας ή άλλο στοιχείο από το οποίο αποδεικνύεται ότι έχουν γίνει τα εμβόλια που προβλέπονται και είναι ενταγμένα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών». Εξάλλου με το Υ1/Γ.Π.161682/22-12-2008 έγγραφο της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγιεινής του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών γνωμοδότησε ότι «είναι υποχρεωτικά όλα εκείνα τα εμβόλια που είναι ενταγμένα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών και για αυτό δίνονται δωρεάν στα πλαίσια προστασίας της Δημόσιας Υγείας. Μόνο σε περιπτώσεις ιατρικής αντένδειξης, θα μπορούν οι γονείς να αρνηθούν τον εμβολιασμό των παιδιών τους. Οι γονείς που για οποιουσδήποτε λόγους (προσωπικά δεδομένα και πιθανές παρενέργειες) δεν επιθυμούν τον εμβολιασμό των παιδιών τους, οφείλουν να προσκομίζουν βεβαίωση ιατρικής αντένδειξης από: α) Περιφερειακά Γενικά Νοσοκομεία, ή β) Διευθύνσεις Υγιεινής της οικείας Νομαρχίας ή γ) Ιατροκοινωνικά Κέντρα ή δ) Ασφαλιστικούς φορείς ή ε) ιδιώτες ιατρούς, σύμφωνα με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (ν .3418/28-11-2005 (βλ. το υπ’ αριθ. πρωτ. Φ.6/451/115131/Γ1/16-9-2010 ΥΠΔΒΜΘ έγγραφο του Ειδικού Γραμματέα του Ενιαίου Διοικητικού Τομέα Α/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας) (βλ. ΔΕφΑθ. 1390/2022, ΤΝΠ Νόμος).

        Στην προκειμένη περίπτωση ο αιτών, με την υπό κρίση αίτησή του, κατά τη δέουσα εκτίμηση του περιεχομένου και του αιτήματός της, εκθέτει ότι συνήψε σύμφωνο συμβίωσης με την καθ’ ης η αίτηση δυνάμει της υπ’ αριθ. 7463/2017 συμβολαιογραφικής πράξης της συμβολαιογράφου Αθηνών .. Ότι κατά τη διάρκεια της συμβίωσής τους απέκτησαν έναν ανήλικο υιό, τον ., ηλικίας 5 ετών. Ότι το σύμφωνο συμβίωσής τους λύθηκε με την υπ’ αριθ. ./2020 συμβολαιογραφική πράξη λύσης συμφώνου συμβίωσης της συμβολαιογράφου Αθηνών ., παράλληλα δε με την από 9-12-2019 ιδιωτικό συμφωνητικό που καταρτίσθηκε μεταξύ τους, οι ίδιοι συμφώνησαν ότι η άσκηση της επιμέλειας του υιού τους θα ασκείται αποκλειστικά από τη μητέρα του και κατά τα λοιπά η γονική του μέριμνα θα ασκείται και από τους δύο γονείς του από κοινού. Ότι έχει ανακύψει διαφωνία μεταξύ τους σχετικά με τον εμβολιασμό του ανηλίκου τέκνου τους με τα εμβόλια που εντάσσονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού των παιδιών, καθόσον η καθ’ ης η αίτηση δεν επιθυμεί τον εμβολιασμό του υιού τους για τους δικούς της προσωπικούς λόγους. Ότι ο εμβολιασμός είναι υποχρεωτικός για την εγγραφή του τέκνου τους στο νηπιαγωγείο και το δημοτικό σχολείο και ιατρικά επιβεβλημένος για την προστασία της υγείας του. Με βάση το ιστορικό αυτό, επικαλούμενος επείγουσα περίπτωση και επικείμενο κίνδυνο, ζητεί να αρθεί η διαφωνία του ιδίου και της καθ’ ης και να υποχρεωθεί η τελευταία να μεριμνήσει για την πραγματοποίηση του εμβολιασμού του ανηλίκου τέκνου τους με τα προβλεπόμενα εμβόλια και να απειληθεί χρηματική ποινή ύψους 1000,00 ευρώ σε βάρος της καθ’ ης για κάθε παράβαση της παρούσας. Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η αίτηση αρμοδίως εισάγεται ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου (άρθρα 683 παρ. 1 και 22 ΚΠολΔ), για να συζητηθεί κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων (άρθρα 686 επ. ΚΠολΔ) και είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1510, 1511, 1512, 1513, 1518 ΑΚ (όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με τις διατάξεις των άρθρων 7 παρ. 1, 8, 6, 7 παρ. 2 και 10 του ν. 4800/2021, αντίστοιχα), 11 παρ. 1 και 2 του ν. 4356/2015, 732, 176, 191 παρ. 2 και 946 παρ. 1 του ΚΠολΔ. Επομένως πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα.

        Από την ένορκη εξέταση της μάρτυρος ανταπόδειξης . και την χωρίς όρκο κατάθεση του αιτούντος, οι οποίοι εξετάσθηκαν στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, από τα έγγραφα, που οι διάδικοι προσκομίζουν νόμιμα, από τους ισχυρισμούς τους και την εν γένει διαδικασία πιθανολογούνται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Οι διάδικοι συνήψαν την υπ’ αριθ. ./9-1-2017 συμβολαιογραφική πράξη συμφώνου συμβίωσης της συμβολαιογράφου Αθηνών .. Κατά τη διάρκεια της συμβίωσής τους απέκτησαν έναν ανήλικο υιό, τον ., που γεννήθηκε στις 31-3-2017. Το σύμφωνο συμβίωσής τους λύθηκε με την υπ’ αριθ. ./23-1-2020 συμβολαιογραφική πράξη λύσης συμφώνου συμβίωσης της συμβολαιογράφου Αθηνών .. Παράλληλα με το από 9-12-2019 ιδιωτικό συμφωνητικό οι διάδικοι συμφώνησαν να ανατεθεί η αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του ανηλίκου υιού τους έως την συμπλήρωση των έξι (6) ετών της ηλικίας του στην καθ’ ης μητέρα του, με την οποία και διαμένει και κατά τα λοιπά η γονική του μέριμνα να ασκείται και από τους δύο γονείς του από κοινού. Η καθ’ ης η αίτηση είναι διδάκτωρ κοινωνικής ανθρωπολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και εργάζεται από το έτος 2007 και εφεξής ως διοικητική υπάλληλος στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Υγείας – Τμήμα Β. Στην προκειμένη περίπτωση η ίδια, η οποία ασκεί αποκλειστικά την επιμέλεια του ανηλίκου ., είναι αντίθετη με τον εμβολιασμό του με τα εμβόλια, που είναι ενταγμένα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών των παιδιών (όπως αυτά αναφέρονται αναλυτικά στον πίνακα 2 του υπ’ αριθ. πρωτ. Δ1α/ΓΠοικ.16876/22-3-2022 εγγράφου του Υπουργού Υγείας με θέμα «Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Παιδιών και Εφήβων έτους 2022), ενώ ο αιτών επιθυμεί τον εμβολιασμό του υιού του. Ο εμβολιασμός του ανηλίκου αποτελεί, κατά τα διαλαμβανόμενα στην υπό στοιχ. Ι μείζονα σκέψη, ζήτημα επιμέλειας, που συναποφασίζεται υποχρεωτικά από τους γονείς του κατ’ άρθρο 1519 παρ. 1 ΑΚ, διότι επιδρά αποφασιστικά και έχει σημαντική επίπτωση στη ζωή και εξέλιξη του ανηλίκου και επομένως δεν αποφασίζει γι’ αυτό μονομερώς ο γονέας που ασκεί αποκλειστικά την επιμέλειά του, όπως αβάσιμα υποστηρίζει η καθ’ ης. Περαιτέρω πιθανολογείται ότι ο . δεν έχει εμβολιασθεί από τη βρεφική του ηλικία έως το χρόνο συζήτησης της αίτησης (κατά τον οποίο φοιτά στο Νηπιαγωγείο) με τα ανωτέρω αναφερόμενα εμβόλια κατόπιν επιθυμίας της μητέρας του, την οποία αποδέχθηκε ο αιτών έως τη συμπλήρωση των τριών ετών της ηλικίας του προς αποφυγή περαιτέρω εντάσεων και προστριβών μεταξύ τους ενόψει των ήδη τεταμένων σχέσεών τους, με την προσδοκία ότι θα την μεταπείσει στο μέλλον. Ωστόσο η καθ’ ης παρέμεινε αμετάπειστη και για το λόγο αυτό μετά τη λύση του συμφώνου συμβίωσής τους ο αιτών απέστειλε σ’ αυτήν την από 20-2-2020 εξώδικη διαμαρτυρία του, με την οποία την καλούσε να προβούν άμεσα στον εμβολιασμό του τέκνου τους με τα προβλεπόμενα εμβόλια. Σε απάντηση της ανωτέρω εξώδικης διαμαρτυρίας η καθ’ ης η αίτηση απέστειλε στον αιτούντα την από 4-3-2020 εξώδικη ενημέρωση – όχλησή της, με την οποία ισχυριζόταν ότι ο εμβολιασμός του υιού τους συνιστά μία περιττή ιατρική πράξη, στην οποία δεν είναι αναγκαίο ούτε υποχρεωτικό να υποβληθεί, ενόψει του ότι δεν πάσχει από οποιαδήποτε ασθένεια και συνεκτιμώντας τις προσωρινές ή μόνιμες ανεπιθύμητες παρενέργειες που προκαλούν τα εμβόλια στα παιδιά. Η ίδια υποστηρίζει με το σημείωμά της ότι αποφάσισε να μην προβεί στον εμβολιασμό του ανηλίκου . με τα προβλεπόμενα εμβόλια με κριτήρια της απόφασής της: α) το βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό της οικογένειας του αιτούντα (διατείνεται ότι ο τελευταίος και η αδελφή του πάσχουν από ψυχική νόσο, προς τούτο δε προσκομίζει την από 4-4-2019 γνωστοποίηση αποτελέσματος πιστοποίησης αναπηρίας του αιτούντος της υγειονομικής επιτροπής του ΕΦΚΑ, βάσει της οποίας το συνολικό ποσοστό αναπηρίας του ανέρχεται σε 84% εκ του οποίου ποσοστό 20% οφειλόμενο σε ψυχιατρική πάθηση, χωρίς, ωστόσο, να πιθανολογείται ότι αυτή (πάθηση) ασκεί επιρροή στην κρινόμενη υπόθεση) και β) επιστημονικά δεδομένα για τον κίνδυνο σοβαρών διαταραχών και παρενεργειών, που ελλοχεύουν από τους παιδικούς εμβολιασμούς, για τους οποίους προσκομίζει φύλλα οδηγιών των συνιστώμενων παιδικών εμβολίων του ΕΟΔΥ και σχετικές δημοσιεύσεις στον ελληνικό και διεθνή τύπο. Κατά τα διαλαμβανόμενα στην υπό στοιχ. ΙΙ μείζονα σκέψη, ο εμβολιασμός των ανηλίκων με τα εμβόλια που είναι ενταγμένα στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών παιδιών, είναι υποχρεωτικός για την εγγραφή τους στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο (άρθρο 6 παρ. 4 και 7 παρ. 4 του ΠΔ. 79/2017 και 12 παρ. 1 και 2 και 2 περ. β΄ υποπερ. αα΄ του ν. 3418/2015) με δυνατότητα των γονέων να αρνηθούν τον εμβολιασμό των παιδιών τους,  προσκομίζοντας βεβαίωση ιατρικής αντένδειξης από: α) Περιφερειακά Γενικά Νοσοκομεία, β) Διευθύνσεις Υγιεινής της οικείας Νομαρχίας ή γ) Ιατροκοινωνικά Κέντρα και δ) ασφαλιστικούς φορείς (βλ. και τα αναφερόμενα στο υπ’ αριθ. πρωτ. Φ68/29176/29-10-2021 έγγραφο της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής και στο υπ’ αριθ. πρωτ. Φ6/451/15136/16-9-2010 έγγραφο του Ενιαίου Διοικητικού Τομέα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Διά βίου μάθησης και Θρησκευμάτων με θέμα τον εμβολιασμό των μαθητών για την εγγραφή τους στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο). Στην προκειμένη περίπτωση η καθ’ ης η αίτηση προσκόμισε, μεταξύ άλλων, ως δικαιολογητικό για την εγγραφή του ανηλίκου υιού της στο Νηπιαγωγείο την από 16-7-2020 ιατρική γνωμάτευση του παιδίατρου ., που υπηρετεί στο Κέντρο Υγείας Αχαρνών (περί ιατρικής αντένδειξης και επομένως εξαίρεσής του από τον υποχρεωτικό εμβολιασμό των ανηλίκων), στην οποία ο τελευταίος βεβαιώνει, μεταξύ άλλων, ότι: «.. Η παρούσα βεβαίωση ιατρικής αντένδειξης (ενν. για τον ανήλικο .) χορηγείται μετά από επιθυμία της μητέρας του κας . λόγω μη επιθυμίας εμβολιασμών (προσωπικά δεδομένα και πιθανές παρενέργειες». Από το περιεχόμενο της ανωτέρω ιατρικής γνωμάτευσης πιθανολογείται ότι δεν προσδιορίζεται επακριβώς και με σαφήνεια σ’ αυτήν κάποιος ειδικός λόγος υγείας και συγκεκριμένα οποιαδήποτε πάθηση του ανηλίκου ή ενεργή ιατρική νόσος ή άλλη σοβαρή ασθένεια του ιδίου στο παρελθόν, η οποία να στοιχειοθετεί βάσιμα την απόκλιση και εξαίρεσή του από το ισχύον Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών των παιδιών βάσει και της επιθυμίας της μητέρας του, η δε γενικόλογη αναφορά περί προσωπικών δεδομένων και πιθανών παρενεργειών των εμβολίων δεν συνιστά καθ’ οιονδήποτε τρόπο ιατρική αντένδειξη. Εξάλλου η ιατρική πράξη του εμβολιασμού νηπίων και παιδιών κρίνεται, σύμφωνα με τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα, αναγκαία και πρόσφορη για την προστασία της υγείας τόσο των εμβολιαζομένων όσο και τρίτων, καθόσον αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και ειδικότερα της προστασίας της δημοσίας υγείας, δεδομένου ότι προστατεύει τους εμβολιαζόμενους από την ανάπτυξη σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων και μειώνει την διασπορά τους στην ευρύτερη κοινότητα με τον μηχανισμό της συλλογικής ανοσίας. Επιπροσθέτως η εμφάνιση σε στατιστικά πολύ μικρό αριθμό περιπτώσεων σοβαρών παρενεργειών ορισμένων εμβολίων πιθανολογείται ότι δεν καθιστά συνταγματικά ανεπίτρεπτη τη νομοθετική πρόβλεψη του εμβολιασμού νηπίων και παιδιών, η οποία είναι ανεκτή χάριν του δημοσίου συμφέροντος (βλ. ΣτΕ 622/2021, ΤΝΠ Νόμος), λαμβανομένου υπόψη ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν προβάλλονται από την καθ’ ης συγκεκριμένα έγκυρα και τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με στατιστική πιθανότητα εμφάνισης δυσανάλογου αριθμού σοβαρών παρενεργειών συνεπεία του εμβολιασμού των παιδιών. Επομένως ο υποχρεωτικός εμβολιασμός των παιδιών με το ανωτέρω εμβόλια υπό το φως του άρθρου 21 παρ. 3 του Συντάγματος, από το οποίο γεννάται ευθεία υποχρέωση του Κράτους για τη λήψη θετικών μέτρων προστασίας της υγείας των πολιτών, συνιστά θεμιτό περιορισμό του ατομικού δικαιώματος στην υγεία χάριν προστασίας της δημόσιας υγείας (βλ. ΣτΕ 692/2012, ΔιοικΕφΑθ 1390/2022, ΤΝΠ Νόμος). Μετά ταύτα ο ισχυρισμός της καθ’ ης περί παραβίασης των δικαιωμάτων στην προστασία της αξιοπρέπειας και στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανηλίκου τέκνου της, όπως αυτά κατοχυρώνονται στις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1 και 5 παρ. 1 του Συντάγματος, είναι απορριπτέος ως ουσία αβάσιμος. Πέραν τούτου η καθ’ ης υποστηρίζει με το σημείωμά της ότι δεν υφίσταται επείγουσα περίπτωση λήψης ασφαλιστικών μέτρων, την οποία επιχειρεί να θεμελιώσει στην καλή υγεία του ανηλίκου υιού της, για την οποία προσκομίζει την από 19-4-2022 ιατρική γνωμάτευση του παιδιάτρου .. Ο ως άνω ισχυρισμός της είναι απορριπτέος ως ουσία αβάσιμος, διότι η καλή κλινική σωματική υγεία του ανηλίκου δεν αναιρεί την αναγκαιότητα και προσφορότητα του εμβολιασμού του, ενόψει της φοίτησής του αρχικά στο Νηπιαγωγείο και ακολούθως στο Δημοτικό Σχολείο, εκτός από τη συνδρομή ιατρικής αντένδειξης, η οποία πιθανολογείται ότι δεν υφίσταται, κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα. Επιπροσθέτως η καθ’ ης υποστηρίζει ότι τυχόν ουσιαστική παραδοχή της αίτησης παραβιάζει την απαγορευτική ρήτρα του άρθρου 692 παρ. 4 ΚΠολΔ περί πλήρους ικανοποίησης του ασφαλιστέου δικαιώματος. Ο εν λόγω ισχυρισμός είναι απορριπτέος ως ουσία αβάσιμος, διότι η ως άνω διάταξη δεν θίγεται σε περίπτωση προστασίας του απολύτου δικαιώματος του ανηλίκου στη ζωή και την υγεία του (βλ. ΜονΠρΑθ. 4226/2022, ΜονΠρΑθ. 5083/2015, ΤΝΠ Νόμος). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, με αποκλειστικό γνώμονα και κριτήριο την εξυπηρέτηση του βέλτιστου συμφέροντος του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων (άρθρο 1511 παρ. 2 ΑΚ) (βλ. ΜονΕφΘεσ. 848/2022, ΤΝΠ Νόμος), η αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή ως ουσία βάσιμη και να υποχρεωθεί προσωρινά η καθ’ ης η αίτηση, υπό την ιδιότητά της ως ασκούσας αποκλειστικά την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου της ., να μεριμνήσει και να προβεί εντός χρονικού διαστήματος έξι μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες που κατατείνουν στην πραγματοποίηση του εμβολιασμού του ανηλίκου τέκνου της με τα εμβόλια, που εντάσσονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού των παιδιών του έτους 2022, ήτοι τα εμβόλια της: 1) Ηπατίτιδας Β, 2) Διφθερίτιδας – Τετάνου – Κοκκύτη (DTap), 3) Πολυομυελίτιδας IPV, 4) Αιμοφίλου ινφλουένζας τύπου b (Hib), 5) Πνευμονιόκοκκου συζευγμένου (PCV) και πολυσακχαριδικού (PPSV23) (το δεύτερο σε άτομα αυξημένου κινδύνου), 6) Μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας C συζευγμένου (MCC) και οροομάδων Α,C,W135,Y συζευγμένου (MenACWC) και B πρωτεϊνικού (Menb-4c) (τα δύο τελευταία σε άτομα αυξημένου κινδύνου), 7) Ιλαράς, Παρωτίτιδας, Ερυθράς (ΜΜR), 8) ανεμευλογιάς (VAR), 9) Ηπατίτιδας Α (HepA), 10) Γρίπης και 11) Ρότα – ιού, σε Δημόσιο Νοσοκομείο ή Δημόσια Δομή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Παράλληλα πρέπει να απειληθεί χρηματική ποινή εξακοσίων (600,00) ευρώ εις βάρος της καθ’ ης για κάθε παράβαση της ανωτέρω διάταξης της απόφασης. Τέλος τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφιστούν μεταξύ των διαδίκων λόγω της σχέσης που τους συνδέει κατ’ άρθρο 179 ΚΠολΔ.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.

ΔΕΧΕΤΑΙ την αίτηση.

ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ προσωρινά την καθ’ ης η αίτηση, υπό την ιδιότητά της ως ασκούσας αποκλειστικά την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου της ., να μεριμνήσει και να προβεί εντός χρονικού διαστήματος έξι μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες που κατατείνουν στην πραγματοποίηση του εμβολιασμού του ανηλίκου τέκνου της με τα εμβόλια, που εντάσσονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού των παιδιών του έτους 2022, ήτοι τα εμβόλια της: 1) Ηπατίτιδας Β, 2) Διφθερίτιδας – Τετάνου – Κοκκύτη (DTap), 3) Πολυομυελίτιδας IPV, 4) Αιμοφίλου ινφλουένζας τύπου b (Hib), 5) Πνευμονιόκοκκου συζευγμένου (PCV) και πολυσακχαριδικού (PPSV23) (το δεύτερο σε άτομα αυξημένου κινδύνου), 6) Μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας C συζευγμένου (MCC) και οροομάδων Α,C,W135,Y συζευγμένου (MenACWC) και B πρωτεϊνικού (Menb-4c) (τα δύο τελευταία σε άτομα αυξημένου κινδύνου), 7) Ιλαράς, Παρωτίτιδας, Ερυθράς (ΜΜR), 8) ανεμευλογιάς (VAR), 9) Ηπατίτιδας Α (HepA), 10) Γρίπης και 11) Ρότα – ιού, σε Δημόσιο Νοσοκομείο ή Δημόσια Δομή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

ΑΠΕΙΛΕΙ σε βάρος της καθ’ ης η αίτηση χρηματική ποινή εξακοσίων (600,00) ευρώ για κάθε παράβαση της ανωτέρω διάταξης της παρούσας.

ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τη δικαστική δαπάνη μεταξύ των διαδίκων.

ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στην Αθήνα στις 24 Αυγούστου 2022.

Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ                                 Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ